Keto en dementie

In dit artikel in de serie over ketogene voeding wordt dementie besproken. Er is al zeer veel geschreven over en onderzoek gedaan naar dementie. Dementie komt echter steeds vaker voor en ook op steeds jongere leeftijd. Met ketogene voeding is veel aan deze stoornis te doen, zeker als er in een vroegtijdig stadium mee wordt begonnen. Naarmate de stoornis verder is gevorderd, is het moeilijker om te behandelen en te remmen.
Een vorm van dementie is de ziekte van Alzheimer.
Op deze vorm wordt in dit artikel dieper ingegaan.

Inhoudsopgave

Dementie

Dementie is een verzamelnaam voor meerdere neuro degeneratieve aandoeningen in de hersenen. Enkel van de aandoeningen zijn: ziekte van Alzheimer, ziekte van Huntington en vasculaire dementie. In de tijd van de oude Grieken werd dementie ‘terugkeer naar de kindertijd’ genoemd. Een van de kenmerken van dementie.

De naam dementie komt pas voor het eerst voor in de 17^e eeuw. Toegeschreven aan een Franse arts genaamd Dr. Philippe Pinel, die de naam bedacht. In de 20^e eeuw werd er meer microscopisch onderzoek gedaan naar de aandoening. Een Duitse arts, Alois Alzheimer, onderzocht en beschreef de ziekte die zijn naam kreeg.
Lang werd gedacht dat dementie een zeldzame ziekte was. Maar rond 1970 zagen artsen in dat dementie een van de grootste doodsoorzaken was. Dit werd echter zelden op de overlijdensakte vermeld. Daardoor bleef het lang onopgemerkt. Wereldwijd hebben zo‘n 40 miljoen mensen een vorm van dementie.

De aandoening uit zich vooral in het verminderen van de cognitieve functies, waaronder geheugenverlies, desoriëntatie en gedragsverandering.

Ziekte van Alzheimer

De ziekte van Alzheimer maakt ongeveer 60% van de dementie aandoeningen uit. Het openbaart zich vaak op hogere leeftijd. Het is echter al vele jaren eerder begonnen. Rond het 40^e levensjaar gaat de aanmaak van hersencellen achteruit. Het wordt moeilijker om verbindingen tussen de hersencellen aan te leggen. Het is een sluipend proces en vaak niet als zodanig herkenbaar.

Bij mensen met Alzheimer hebben de hersenen meer moeite met het verwerken van glucose. Glucose is echter vaak wel de belangrijkste voedingsstof voor de hersenen. Door de verminderde opname van voedingsstoffen sterven de hersencellen af. Dit afsterven kan worden voorkomen door het gebruik van ketonen als voedingsstof.

De ziekte van Alzheimer ontwikkeld zich al ver voordat de symptomen zichtbaar worden. Ruim 70% van de hersencellen zijn al dood voordat de symptomen echt duidelijk zijn. Doordat er zo veel hersencellen al dood zijn is het onmogelijk om volledig te herstellen. De hersenen cellen zijn echter goed in staat om functies van dode cellen over te nemen. Ook zijn er in de hersenen stamcellen die nieuwe hersencellen kunnen aanmaken. Dit gaat echter steeds moeilijker op hogere leeftijd. Het is daarom beter om te voorkomen dan te genezen.

Ketonen

Ketonen zijn supervoeding voor de hersenen. Een evenwichtige voeding en een gezonde leefomgeving zijn ook heel belangrijk voor het gezond houden van de hersencellen. Hoe meer schadelijke stoffen kunnen worden verwijderd en vermeden, hoe beter dat is.

Doordat de ziekte van Alzheimer steeds vaker voorkomt lijkt het een onoverkomelijke ouderdoms ziekte. Een ouder wordende mens heeft in het algemeen minder weerstand tegen ziektes. Neuro degeneratie als de ziekte van Alzheimer horen echter niet bij een normaal verouderings proces.

Hersenen

De hersenen van de mens zijn veel krachtiger dan de snelste supercomputer. Deze substantie van maar zo’n 1400 gram kan vele duizenden beslissingen per seconde nemen en alle cellen in het lichaam aansturen. De hersenen zijn een onderdeel van het centrale zenuwstelsel. Buiten de hersenen behoren ook het ruggenmerg en de overige zenuwen tot deze groep. De hersenen zijn het commando centrum en altijd, dag en nacht, actief.

Glia cellen en neuronen

De hersenen bestaan uit twee soorten zenuwcellen. De glia cellen en de neuronen. De glia cellen zijn weer onderverdeeld in meerdere soorten die elk hun eigen functie hebben. Enkele van deze functies zijn: isolatie van de neuronen, het afweren van ziektekiemen en het afvoeren van dode neuronen. De neuronen zorgen voor de signaal overdracht van de cellen onderling. De tienduizenden neuronen zijn de basis voor de herinnering en het denkvermogen. Ze zorgen ervoor dat de we kunnen denken, handelen en waarnemen. Neuronen werken ‘digitaal’. Er is wel of geen puls.

Hippocampus

Een belangrijk en gevoelig onderdeel van de hersenen is de hippocampus. Ook wel ‘zeepaardje’, naar zijn vorm. In de hippocampus zetelt het centrum voor het korte termijn geheugen en het denken. De hippocampus is het eerste hersendeel dat wordt getroffen door Alzheimer of andere vorm van dementie. Hierdoor hebben mensen met Alzheimer een heel klein korte termijn geheugen en gaat denken en praten ook steeds moeilijker.

Bij het ouder worden gaan alle organen minder efficiënt hun werk doen. In de hersenen gaat de aftakeling in normale omstandigheden gelijkmatig. Bij Alzheimer gaat de aftakeling sneller in meerdere aparte hersendelen, zoals de hippocampus. De hersenen zijn heel lang nog flexibel en kunnen tot op hoge leeftijd zichzelf nog repareren en regenereren. Als er echter veel beschadigd is kunnen de hersenen niet alles meer herstellen.

Iedereen kan Alzheimer krijgen

Iedereen kan alzheimer krijgen. Hoe eerder de ziekte wordt vastgesteld, hoe beter de ziekte is te behandelen. Er is een test ontwikkeld die aangeeft of en in welke mate de ziekte van Alzheimer aanwezig is. De test is de MMSE ofwel Mimi Mental State Exam. Het is een vragenlijst van 25 meerkeuze vragen die, bijvoorbeeld bij Alzheimer Nederland, is in te vullen. (https://www.alzheimer-nederland.nl)

Vrije radicalen

Een van de veroorzakers van de ziekte van Alzheimer zijn grote hoeveelheden vrije radicalen in het lichaam. Vrije radicalen zijn moleculen die andere moleculen kunnen vernietigen. Vrije radicalen komen in de normale stofwisseling voor. Zij hebben ook hun eigen functies in het lichaam. Het immuun systeem bijvoorbeeld maakt vrije radicalen aan om virussen en bacteriën te doden. Het lichaam houdt de vrije radicalen in bedwang met anti-oxidanten. Vrije radicalen kunnen goed samenwerken met bepaalde voedings additieven, pesticiden en (andere) vervuiling. Dit proces kan zich jaren lang voordoen. Als er minder anti-oxidanten aanwezig zijn gaat dit problemen geven. De vrije radicalen breken langzaam weefsel af. Ook het hersenweefsel. Er zijn middelen die veel vrije radicalen produceren. Dit zijn o.a. roken en meervoudig onverzadigde plantaardige vetten die zijn geïsoleerd uit de planten. De planten zelf hebben een evenwicht tussen vrije radicalen en anti-oxidanten.

AGE’s

Een andere groep die Alzheimer kunnen bevorderen zijn de AGE’s.
AGE staat voor Advanced Glycation End. Dit is een eindproduct van geoxideerde glucose.
Als glucose reageert met zuurstof ontstaat er een plakkerige stroopachtige substantie. Dit proces heet glycatie.
Als er grote hoeveelheden geoxideerde glucose in de bloedbaan komt wordt het bloed minder vloeibaar. Hierdoor kan het bloed minder makkelijk organen van zuurstof en voeding voorzien. En beschadigt hiermee de cellen.
Net als bij vrije radicalen zijn ook AGE’s een normaal verschijnsel bij de stofwisseling. En ook hier geeft een teveel aan AGE’s problemen.
AGE’s worden dus in het lichaam aangemaakt en komen ook via bijvoorbeeld de voeding binnen. Er zit een hoog gehalte aan AGE’s in gebakken, geroosterd en gegrilde voedingsmiddelen.
AGE’s herken je aan het mooie goudbruine laagje. De AGE’s ontstaan hier doordat eiwitten en suikers onder hoge temperatuur een reactie meet elkaar aangaan. Als het lichaam van voldoende anti-oxidanten is voorzien kan het eten hiervan niet direct veel kwaad. Ook hier weer: voorkomen is beter dan genezen.

Ketogene voeding

Met ketogene voeding gaat het lichaam zich steeds beter weren tegen het teveel aan stoffen die problemen kunnen geven. Zeker in de hersenen. Ketogene voeding maakt brandstof aan, in de vorm van ketonen. De ketonen hebben geen extra bewerking nodig en zijn direct beschikbaar als brandstof. De organen en zeker de hersenen hebben wel een omschakelperiode nodig om van glucose naar ketonen als brandstof te gaan. Voor meer informatie over ketogene voeding, zie ‘Ḱetogene voeding’ en ‘Keto en vetten’ hier op de site.

Bronvermelding:

o.a. Stop Alzheimer nu! dr. Bruce Fife, ISBN: 9789079872893, uitgegeven door Succesboeken.nl

Illustraties: pixabay