Het is weer zaterdag, Voor velen een dag om weer aan het werk te gaan. En dan nu als (vrijwillige) vrijwilliger.
Mensen die zich inzetten, zonder er direct geld voor te krijgen. Voor de sportvereniging, het buurthuis, de scouting of bijvoorbeeld een wijkvereniging.
Allemaal nuttig werk. Werken om anderen, en vaak jongeren, een leuke tijd te bezorgen, zonder dus dat er speciaal een vergoeding tegenover staat. Alhoewel een vergoeding in de vorm van vriendschap, saamhorigheid, het gevoel van nuttig zijn en geliefd, is er vaak wel. En dat is ook veel waard. Soms wel meer dan wat cijfertjes op een bankrekening.
Zonder al deze vrijwilligers loopt de huidige economie en gemeenschap volledig vast.
Vrijwillig is echter vaak alles behalve vrijblijvend. Er wordt steeds weer een dringend beroep gedaan op de vrijwilliger zich voor 100% in te spannen.
Een spagaat dat vaak met liefde en goedheid wordt genegeerd.
Elke dag vrijwilligers
De vrijwilligers zijn elke dag van de week, het hele jaar door in bijna alle branches aan het werk. In de ziekenhuizen, als medewerker die zieken vervoeren naar en van de operatiekamers. Als buurtwacht in de avond en de nacht. Als het onbetaalde verlengstuk van de beroeps.
Dezelfde gevaren en (nog grotere) inzet, in die tijden die de beroeps beroepshalve vaak vrij zijn.
Er zijn ook gewoon beroepsgroepen die (nagenoeg) volledig op vrijwilligers draaien zoals bijvoorbeeld de (vrijwillige) brandweer. Deze mannen en vrouwen zijn altijd paraat om, als er brand is, huis en haard te verlaten om hun medemens te helpen bij een afschuwelijke nachtmerrie.
Andere en minder bekende vrijwilligers zijn bijvoorbeeld de leden van een boomknot ploeg. Deze mensen gaan, als het ijs dik op de sloten staat, op hun vrije zaterdag en soms ook doordeweeks als dat beter uitkomt, de boom in om deze van hun takken te ontdoen. Koude handen, warme mutsen en zo tussendoor soms warme chocomelk.
De knotwilg, een machtige boom in ons polderlandschap.
Gedwongen vrijwilliger
Hierboven zijn wat vrijwillige vrijwilligers activiteiten die, als het zonder vrijwilligers moest, veel minder zouden worden gedaan.
Een trainer bij de dorps voetbalvereniging die de jeugd traint in de voetbaltechnieken is een vrijwilliger. De trainer die bij een betaalde voetbalclub de jeugd traint in de voetbaltechnieken krijgt er echter stevig voor betaald.
Zo zijn er vrijwilligers die, onder morele dwang, gedwongen worden vrijwilligerswerk te verrichten. Zoals kinderen die kaarten en postzegels verkopen voor een commercieel bedrijf. Of de leden van een ‘kerkgenootschap’ die worden gedwongen vrijwillig langs de deuren te gaan met hun folder en hun praatje. Of de werknemer die zijn baan is kwijt geraakt en dezelfde baan nu als vrijwilliger moet doen. (Met behoud van bijstand, dat wel.) Ik heb er al eerder over geschreven.
Het gaat nu ook om de vrijwillige vrijwilligers.
Vrijwillige vrijwilligers
Het gaat dus om de mensen die vrijwillig vrijwilligerswerk doen. Dit vrijwilligerswerk geeft vaak veel voldoening. Een vaak nuttig bestede tijd. Vaak even de tijd hebben om andere mensen echt te ontmoeten. Een praatje te maken, vaak zonder al teveel tijdsdruk. Iets voor anderen kunnen doen zonder direct een tegenprestatie te verlangen.
Vrijwilligerswerk wordt vaak, gevoelsmatig, ineens werk, als er direct voor betaald gaat worden.
Ik heb meegemaakt dat ik jaren lang vrijwilliger was en ineens kreeg ik er voor betaald. Leuk. Alleen werd er dan ook vanuit gegaan dat, nu ik werd betaald, ook te pas en te onpas beschikbaar was voor het werk.
Of, een ander voorbeeld, deed ik vrijwilligerswerk en werd ik verplicht om de vrijwillige bijdrage voor het clubblaadje te betalen. Mmm… lastig.
Die groep heeft mij als werker zien vertrekken. Na jarenlang trouwe ‘dienst’.
Beloning
Het is overigens mijns inziens prima om soms geld te krijgen om de onkosten voor het vrijwilligerswerk te kunnen betalen. Er mag in Nederland tot 1700 euro per jaar worden uitbetaald zonder dat de staat er een graai in gaat doen. Deze vergoeding kan in allerlei vormen plaatsvinden al naar gelang de omstandigheden en/of de overeenkomsten. De medewerkers van de voedselbank zouden bijvoorbeeld best wat groente mee kunnen krijgen als er (toch nog) wat over is. Of voor de vrijwilliger van de Zonnebloem bijvoorbeeld een zonnig kerstpakketje.
Dit soort dingen wordt vaak zeker gewaardeerd.
Net zoals dat kleine beetje extra aandacht, het bedankje of de lieve glimlach van degene die je hebt geholpen.
Tijdloos en ‘goud’ waard.
Hulde aan de vrijwilliger!